Sigara ve Kilo
Sigara içenleri 1- Sigarayı seviyorum, bırakmayı düşünmüyorum diyenler yani "Umutsuz Vakalar"; 2- "Sigara içiyorum ama bırakamıyorum" diyenler olarak ikiye ayırabiliriz. İkinci gruptakilerin sigarayı bırakmamasındaki nedenlerden biri de kilo alma korkusudur. 15-20 yaş arası gençlerin %20'si sigara içmektedir. Özellikle adelösan çağındaki 15-20 yaş arasındaki hafif toplu kızlar sigaraya zayıflamak için başlamaktadırlar. Genç kızlar sigara içtikçe iştahlarının kapandığını ve eğer sigarayı bırakırlarsa kilo alacaklarına inanırlar.

Sigarayı bırakanlar ortalama 4.5 kg almaktadırlar. Kilo artışı günde 1 paketten fazla içen ve 10-20 yıl sigara içip bırakanlarda en fazladır. Sigara bırakıldıktan sonraki ilk haftada vücutta su birikir ve ağırlık 2.5 kg artar. Bu durum sigarayı bırakan kişinin vucüt imajında ve dış görünüşünde bozulmaya sebep olarak bireyi tekrar sigaraya başlamaya iter.

Sigarayı bırakmaya niyet eden kişi daha sigarayı bırakmadan beslenme alışkanlığını değiştirmeli ve egzersiz programına başlamalıdır. Spor yapan kadınların sigarayı bırakma başarısı iki kat daha fazladır. 281 kadının katıldığı bir bilimsel araştırmada spor yapanların %20'sinin sigarayı kalıcı olarak bıraktığı görülürken spor yapmayanların sadece %10'u sigarayı bırakabilmiştir. Bu rakamlar spor dahi yapılsa normal şartlar altında sigarayı bırakmanın ne kadar güç olduğunu gösterir. Sigarayı tatillerde bırakmayınız. Tatil dönemleri kişinin daha fazla besin tükettiği bir devredir ve bu dönemde kilo artışı daha fazla olur. İş veya ev ortamı nedeni ile stres altında iseniz sigarayı bırakmanız güçleşir. Sigarayı bıraktığınızda şekeriniz düşecek, metabolizmanız şeker tüketmek isteyecek ve siz tatlı krizine gireceksiniz. Bunu önlemek için şekersiz çiklet çiğneyin, şeker ihtiyacınızı meyvalardan veya taze sıkılmış meyva sularından karşılayın. Sigarayı bıraktıktan sonra kafeinli içecekler içmeyiniz: buna her türlü kahve, kola ve gazozlarda girmektedir. Sigara bırakılınca sinirlilik olur ve kafein huzursuzluğu arttırır. Nikotin içeren çikletler iştahı kapayarak kilo artışını önlerler. Bu yüzden sigarayı bırakanların nikotin çikleti çiğneme0leri önerilir. Sigarayı bırakmaya niyetli kişi 3-4 kg arasındaki bir vücut ağırlığındaki artışı doğal karşılamalı, diyet ve egzesiz yaparak kilo problemi ile mücadele etmelidir.

Sigara Bırakılınca Neden Kilo Alınır ?

1) Sigara dumanından uzaklaşınca yiyeceklerin tad ve kokusu daha iyi hissedilir. Sigarayı bırakan kişi tütünden aldığı damak zevkini yiyeceklerden almaya yönelir.
2) Sigara iştahı kapar. Sigara bırakılınca iştah açılır.
3) Tiryaki için sigara yemeğin bitiş sinyalidir. Birey sigarayı bırakınca yemeğini ne zaman bitireceğini tam bilemez. Eskiye oranla daha fazla yiyecek tüketir.
4) Davetler, iş yemekleri, aile toplantıları gibi sosyal durumlarda sigara içen kişi yemeği bitince, sofrada sigara içerek vakit geçirir. Aynı kişi sigarayı bırakınca yemek sonrası masada nasıl zaman geçireceğini bilemez. Tatlı veya meşrubat gibi yüksek kalorili maddeleri tüketir.
5) Sigara enerji tüketimini arttırır. Sigara bırakılınca bazal metabolizma hızı düşer.
6) Sigarayı bırakan birey kendi iç dünyasında büyük bir başarı gerçekleştirmiştir. Kişi bunun için kendisini ödüllendirmek ister, ancak mükafat olarak yüksek miktarda kalori içeren tatlıları seçer. Sigaranın bırakılması sağlıksız beslenme alışkanlığını doğurabilir.

Bu sosyal durumlar ve davranış şekilleri kişinin eskiye oranla daha fazla kalori almasına neden olur. Kilo artışı sigarayı bırakan birey için kısır döngü oluşturur. Kişi sigaraya tekrar başlayarak aldığı kiloları vereceğini hesaplar, ancak çoğunlukla evdeki hesap çarşıya uymaz ve uzun vadede net sonuç hem fazla kilolu hem de sigara bağımlısı bir kişi olur.

Önce zayıflayayım, sonra sigarayı bırakırım" fikri yanlıştır. Kişi zayıflamak ve iştahını kesmek için sigara tüketimini arttıracaktır. Kilo vermeyi başarıp, sigarayı bıraktığında ise sigara içme tutkusunu daha fazla yemek yiyerek veya atıştırarak bastıracak ve sonuçta tekrar kilo alacaktır. Buna morali bozulacak kişinin tekrar sigaraya başlaması kaçınılmazdır. Kişi sigarayı bırakmayı kendi hayatı için pozitif bir olay olarak görmeli, bunu başardığında hayatında açığa çıkan boşluğu fazla yiyecek tüketimi gibi negatif bir davranışla değiştirmemelidir. Gelişmiş batı toplumlarında sigara kullanma oranı her geçen yıl daha fazla düşmektedir. Ancak düşüşün önemli bir kısmı erkeklerde olmaktadır. Kadınlarda sigara bırakılınca vücut ağırlığının artacağı korkusunun sigara içim hızındaki düşüşü engellediği görülmektedir.

Özellikle adelösan çağdaki genç kızlar sigarayı kilo kontrolü için içmektedirler. Kendi fiziksel görünümünü kabul edemeyen ve kendi vücut ağırlığını fazla bulan ergenler sıklıkla sigara içmeye başlamaktadırlar. Kilo vermek isteyen ve pehriz yapan adölesanlarda sigaraya başlama oranı çok yüksektir. Hem sigara içimi hem de bilinçsiz pehriz yapmak sağlıksız davranış şekillerine eğilimin göstergesidir. Negatif davranışlar genelde adölesan çağında kazanılır. Sağlıksız davranışlar bağımsızlık ve başkaldırının bir ifadesidir. Sigara bu ifadeyi pekiştirir. Erken gençlik çağında bağımlı hale gelen birey yaş ilerledikçe sigarayı kilo kontrolü için kullanmak ister.